مطالعه کروموزومی گیاه یونجه زرد (Melilotus officinalis (L.) Lam.) تحت آلودگی معدن سرب و روی زه آباد قزوین

گونه گیاهی یونجه زرد (Melilotus officinalis (L.) Lam.) به طور طبیعی در نزدیکی معدن سرب و روی زه‌آباد در استان قزوین رشد می‌کند. هدف از این مطالعه تعیین میزان آلودگی سرب و روی در آب و خاک محل نمونه‌برداری و بررسی تاثیر طولانی مدت این آلاینده‌ها در رفتار میوزی و نازایی دانه‌های گرده در گونه یونجه زرد می‌باشد. آنالیز شیمیایی آب و خاک محل نمونه‌برداری به روش ICP-MS نشان دهنده وجود فلزات سنگین سرب و روی با غلظتی بسیار بیشتر از حد استاندارد می‌باشد. اثر خاک و آب آلوده به فلزات سنگین سرب و روی بر روی گیاه یونجه زرد با مطالعه درصد ناهنجاری‌های میوزی در سلول‌های مادر دانه گرده، مورد مطالعه قرار گرفت. با توجه به افزایش ناهنجاری‌های میوزی، کاهش شاخص‌میوزی و کاهش توانایی حیات دانه‌های گرده در گیاه آلوده، نتایج نشان داد که خاک و آب آلوده به فلزات سنگین دارای اثرات قابل ملاحظه‌ای بر روی تقسیم میوزی سلول‌های مادر گرده در گیاه آلوده نسبت به گیاه شاهد می‌باشند و می توانند باعث سمیت ژنتیکی در گیاه مورد مطالعه شوند. این داده‌ها نشان می‌دهد که گیاه یونجه زرد از نظر میوزی پایدار نمی‌باشد. به طور کلی سلول‌های مادر گرده در نمونه‌های آلوده افزایش ناهنجاری‌هایی مانند چسبندگی کروموزوم، B کروموزوم، پل، لاگارد، میکرونوکلئوس، سیتومیکسیس و سه‌قطبی را نشان دادند.